De 12 lievelingsboeken van Koen Schoors – Alles uit de kast-festival

Tijdens het Alles uit de kast-festival, 2de editie, op zaterdag 28 november 2015, komen bekende gasten hun 12 favoriete titels voorstellen tussen de rekken in de bibliotheek: u krijgt er lees-, kijk- en luistertips met een persoonlijke touch.

Koen Schoors doceert economie aan de Universiteit Gent.  Hij is gespecialiseerd in het internationale bank- en financiewezen.
Over de banken-, de euro- en de vergrijzingscrisis heeft hij samen met Gert Peersman voor het grote publiek het boek De perfecte storm (2012) geschreven, dat nog niets van zijn actualiteitswaarde verloren heeft. Hij verstaat de kunst om  ingewikkelde onderwerpen glashelder uit te leggen.
Hij wijst ook op de rampenblindheid van de bankiers die niets ondernomen hebben toen ze de crisis zagen aankomen. Het boek belicht ook de rol van België tijdens de financiële crisis en het reikt oplossingen aan om uit het dal te kruipen, maar hiervoor moeten wel een aantal heilige huisjes sneuvelen zoals het huidige pensioenstelsel.
In zijn hoorcollege De financiële crisis : over het failliet en de toekomst van de economie behandelt hij de val van de huizenmarkt in de Verenigde Staten en de rol van China in de wereldeconomie.

Op zaterdag 28 november om 15 uur stelt Koen Schoors op de afdeling non-fictie (3de verdieping) zijn favoriete boeken en muziek top 12 voor.
Wie dacht dat economisten saaie grijze muizen zijn, kan zich wel eens vergissen: laat u verrassen door de keuze van Koen Schoors.
Reserveren kan op Eventbrite.

Steven Aerts, collectievormer non fictie

Belmundo: De keuze van John Vandaele – do.27/3 in Bib Zuid

Op donderdag 27 maart is John Vandaele in het kader van het Belmundo festival onze gastspreker in de bibliotheek aan het Zuid. Hij stelt er zijn 10 inspirerende en confronterende lievelingsboeken voor.
John is een rebelse Gentenaar en heeft zich als journalist bij het tijdschrift MO* vastgebeten in de minder fraaie kantjes van de mondialisering.

Hij is ook een gedreven auteur.  Zijn meest bekende boeken zijn: De stille dood van het neoliberalisme: de nauwe schoentjes van de mondialisering en Het mondiale uitzendkantoor: waardig werk in tijden van globalisering en crisis (co-auteur Dirk Barrez)
In een bevattelijke taal  plaatst hij vraagtekens bij het succesverhaal van de globalisering en stelt dat er zowel winnaars maar ook verliezers zijn. Hij gaat na wat de globalisering heeft opgeleverd voor de werkende mens en het milieu. Ook het thema menselijke veiligheid ligt hem nauw aan het hart.

Op de gelijkvloerse verdieping is er tot 31 maart in de themazaal een aparte stand  met collecties romans, informatieve boeken, cd’s en films opgesteld die aansluiten bij het Belmundo festival.

Afspraak dus met John Vandaele op donderdag 27 maart om 12u30 in de Achilles Musschezaal in de bibliotheek aan het Zuid.

5 jaar, alleen maar bankencrisis… ?

Op de bib aan het Zuid is er op de afdeling non-fiction een themastand opgesteld over 5 jaar bankencrisis. 5 jaar na het wereldwijde ineenstuiken van de beurzen verschijnen er nog altijd nieuwe boeken over deze financiële catastrofe.

Om het geheugen even op te frissen : in de loop van 2007 konden in de VS door de stijgende rentevoeten vele eigenaars met een lage kredietwaardigheid “subprime” hun hypotheeklening niet meer aflossen. Door de massale gedwongen huizenverkoop stuikte de huizenmarkt in elkaar. Bovendien hadden de banken een handel opgezet in deze rommelkredieten, wat hun kredietwaardigheid aantastte. Over al die ingewikkelde financiële obligatiehypotheken lees je meer in The big short : de geheime winnaars van de kredietcrisis van beursmakelaar Michael Lewis.
Het faillissement van de Lehman Brothers bank in september 2008 dompelde de wereldeconomie in een diepe recessie.
De hamvraag is of deze crisis een herhaling is van de grote crash van Wall Street in 1929. Econoom Johan Van Overtveldt vindt in zijn boek Maandag geen economie meer ? veel gelijkenissen, maar ook enkele verschillen.

Vanaf de herfst van 2008 sloeg de bankencrisis in alle hevigheid in België toe. Bankverzekeraar Fortis had te hoog gegrepen bij de overname van de Nederlandse ABN-Amro bank en balanceerde op het randje van het faillissement. Deze hele saga leest u in het boek Bankroet : hoe Fortis al zijn krediet verspeelde van Tijd journalist Stefaan Michielsen.
Ook Dexia verkeerde in “zwaar weer”. Bernhard Ardaen leidt u in Tijdbom Dexia : de inside story langsheen de besloten cenakels van de financiële wereld, waar de bankiers doof bleven voor de waarschuwingen dat deze geldbubbel wel eens zou kunnen uiteenspatten.

Als omvallende dominosteentjes sleurde de financiële crisis de economieën van Zuid-Europa de dieperik in. In Boomerang : wake up call voor de westerse wereld trekt dezelfde Michael M. Lewis, nu als financieel journalist, doorheen de getroffen landen in Europa en de VS.
Hij spreekt met de getuigen van deze crisis, zoals Arnold Schwarzenegger (de ex-gouverneur van California), onwetende IJslandse vissers, gehaaide Duitse bankiers en roekeloze Ieren.  In zijn interviews legt hij speels de ziel van deze crisis bloot.

Als afsluiter is er nog de veelzeggende titel Hoeveel is genoeg? : geld en het verlangen naar een goed leven van Robert en Edward Skidelsky. Vader en zoon zijn zonder meer voorstander van het “consuminderen”. Ze brengen ook andere criteria “in rekening” voor het goede leven zoals gezondheid, veiligheid, respect en vriendschap.

Geld : de ongeautoriseerde biografie van Felix Martin

“Met uitzondering van economen weet iedereen wat “geld” bekent, en zelfs een econoom kan het in ongeveer een hoofdstuk omschrijven…” Zo luidt het openingscitaat van Geld : de ongeautoriseerde biografie, waarmee macro-econoom Felix Martin, die buiten de krijtlijnen van de traditionele economie tekent, zijn historische reis doorheen 3000 jaar monetaire geschiedenis aanvangt.
“Ongeautoriseerd” omdat de auteur ook niet-conventionele denkers aan het woord laat. Zij wezen toen al op de noodlottige gevolgen van het ambitieus najagen van rijkdom. Zo’n luis in de pels was omstreeks 1870 Walter Bagehot, redacteur van het tijdschrift The Economist. Als geen ander benadrukte hij het belang van de kredietwaardigheid van de banken. De link met de de huidige kredietcrisis is immers niet ver weg!

Vóór hij in de geschiedenis duikt, haalt de auteur het verslag aan van een avonturier, Furness, die in 1903 het tot dan toe ontoegankelijke eiland Yap in de Stille Oceaan had bezocht. De inwoners gebruikten daar als betaalmiddel grote ronde stenen, die ze “Fei “noemden. Tot zijn verbazing opperde de nieuwe bezitter geen bezwaar als die reuze fei nog bij de vorige eigenaar bleef, want het vervoer ervan was vaak een lastige karwei. Die lauwe belangstelling voor hun “geld”  kwam onder de aandacht van de econoom John Maynard Keynes, die vond dat de gangbare economie nog veel te leren had van de monetaire opvattingen van de eilandbewoners.

Hoe het komt dat wij anders dan de inwoners van Yap doorheen de geschiedenis zo betoverd zijn geraakt door onze opvattingen over geld ? Waarom zullen we nooit lessen trekken uit financiële crisissen ?
Die antwoorden lees je in zijn verhelderende synthese.
De auteur studeerde aan de universiteit van Oxford, werkte voor de Wereldbank. Hij schrijft voor The New York Review of Books en de Financial Times.

Dag van de filosofie (20/04): ethiek en economie!

Met een themastand over ”Ethiek en Economie” sluit de bib aan het Zuid zich aan bij de eerste Gentse Dag van de Filosofie op 20 april, georganiseerd door de Universiteit Gent en Vormingplus.

Tijdens lezingen, workshops, debatten en een Filocafé kan elke geïnteresseerde meedenken met maatschappelijk geëngageerde filosofen en economen zoals Marc de Kesel, Ludo Abicht, Francine Mestrum en Glenn Rayp over de morele waarden die aan de grondslag van onze economie liggen en over mogelijke ethisch verantwoorde alternatieven.
Uitgangspunt is de malaise binnen het economisch denken, net nú die economische wetenschap haar maatschappelijke relevantie zou moeten bewijzen.

In de zoektocht naar de fundamenten van ons economische denken plaatsen hedendaagse economen sinds de crash van Wall Street in 1929 vaak de 2 invloedrijkste economische denkers tegenover elkaar: Milton Friedman (1912-2006) en John Maynard Keynes (1883-1946).
Friedman wordt als voorstander van de vrije markt als grote boeman afgeschilderd door Naomi Klein en in haar kielzog vele antiglobalisten. Zij houden zijn ideeëngoed verantwoordelijk voor de kloof tussen arm en rijk en spreken ronduit van een rampenkapitalisme.

Nobelprijswinnaar voor economie in 2008 Paul Krugman haalde daarentegen Keynes van onder het stof en onderstreept juist het belang van de ”sturende hand“ van Keynes, die stelde dat de overheid juist door investeringen de werkloosheid kan bestrijden en ons beschermt tegen een mogelijke deflatie. Voor alle duidelijkheid: Keynes was geen marxistische econoom.

Een genuanceerde analyse en tevens biografie over Milton Friedman vinden we terug in Red de vrije markt: de terugkeer van Milton Friedman van de Vlaamse econoom Johan Van Overtveldt.
Friedman richtte, aldus de auteur, zijn pijlen meer op de al even blinde volgelingen van Keynes dan op de grootmeester zelf!
Een niet onaardig detail is dat Van Overtveldt Friedman enkele keren in levenden lijve ontmoet heeft. Tijdens zijn laatste bezoek  in 2005 verklaarde Friedman aan de auteur dat hij zich zorgen maakte over een mogelijke zeepbel in de vastgoedmarkt in de VS, maar dat hij zijn vermoeden nog met harde cijfers moest bewijzen. Had Friedman maar meer ruchtbaarheid gegeven aan dat gevoel van naderend onheil !

En wat met Karl Marx? Zijn analyses blijven actueel, maar hij kon natuurlijk niet voorzien dat kapitalisten en proletariërs elkaar zouden omarmen in een consumptiekapitalisme, aldus filosoof Marc de Kesel.

De collectieverantwoordelijken van de afdeling non-fictie
(2de verdieping bibliotheek Zuid)

Mind the Book 2013 en Tomás Sedlácek

In zijn boek De economie van goed en kwaad: de zoektocht naar economische zingeving van Gilgamesj tot Wall Street haalt de Tsjechische culteconoom Sadlácek het axioma van de economie onderuit, namelijk dat zij waardenvrij zou zijn.

De wiskundige modellen in de economische wetenschap dienen om de winst te maximaliseren los van de ethiek van goed en kwaad. Deze verwetenschappelijking vindt zijn prille oorsprong in de mechanisering van het wereldbeeld sinds Descartes.

De auteur vergelijkt de economische theorieën van Adam Smith, Malthus met de oude mythen zoals het Gilgamesj-epos, de Griekse filosofie van Plato en Aristoteles, de bijbel en films zoals The Matrix, die de ziel van onze consumptiegeest bloot geeft.
Zo staat de bijbel bol van “economische begrippen” zoals de rentmeester en de talenten. De verlossing van de schulden in het Onzevader heeft nog een lange staart gekregen met de kwijtschelding van de bankenschulden sinds 2008.
Plato stelde dat mythen een veel grotere bereik hebben dan wiskundige formules. Deze mythen werden steeds overgeleverd: zo was Adam Smith schatplichtig aan Thomas Van Aquino, die het archetype leverde van de onzichtbare hand met zijn bespiegeling dat veel nuttigs zou worden tegengehouden indien alle zonden strikt werden verboden.

Na Adam Smith werd de band tussen economie en moraal doorgeknipt en zijn de economen nu onze moderne profeten, die met al hun mathematische modellen de huidige economische crisis niet hebben kunnen voorspellen.

Zelf haalde de auteur zijn mosterd uit de Egyptische mythologie  met het verhaal over de 7 magere jaren, dat veel overeenkomsten vertoont met dat van de zeven vette en magere jaren uit de bijbel. Regeringen leggen volgens de auteur in betere tijden best een appeltje voor de dorst opzij.

De auteur, ooit nog adviseur van Václav Havel  is te gast op het boekenfeest Mind The Book op zondag 3 maart, in De Singel te Antwerpen.

Steven Aerts, collectieverantwoordelijke non-fictie

Juni: maand van de fiscaliteit

Tijdens de maand juni vullen we weer onze  belastingbrief in. Oh dies irae ! Niet getreurd, de bib beschikt over voldoende  faciliteiten om deze klus tot een goed einde te brengen. De bib maakte een keuzelijst met de recentste publicaties rond belastingen. En op de tweede verdieping van Bib Zuid staat momenteel een themastand over de belastingen.
Niet alleen leiden praktische gidsen je soepel door de verschillende rubrieken van je aangifte, maar er zijn ook boeken over de geschiedenis van de fiscaliteit met als startpunt de tiende penning van de hertog van Alva tot en met nieuwe vormen van fiscaliteit, zoals de Vlaktaks. Daarnaast kan je tijdens de openingsuren altijd aan één van onze internet computers in bib Zuid of een van de filialen zelf je elektronische aangifte invullen met je identiteitskaart. Vergeet ook je bibliotheekkaart niet mee te brengen. Meer informatie vind je ook nog op de website van de Federale Overheidsdienst van Financiën.